‘Mijn moeder zou fucking trots op me zijn’

Sofiane Boussaadia – Boef – over domme fouten en slechte keuzes, het verkeerde pad en de weg naar succes, en de belofte die hij zijn moeder deed op haar sterfbed. ‘Ik weet dat ik geschiedenis heb geschreven.’

Een camerateam heeft je acht maanden lang gevolgd voor de Videoland-documentaire Gewoon Boef. Waarom wilde je dat? 

‘Ik ben nu best al wat jaren bekend. En ik had het gevoel – nou ja, het was gewoon de realiteit – dat niet iedereen alles van me wist. Dat was destijds een bewuste keuze. De hele bevolking heeft ineens een mening over je. Zeker in het begin dacht ik niet: ik ben bekend, dus nu ben ik verplicht om jullie allemaal te vertellen hoe mijn leven is gelopen. Nu ik wat ouder en volwassener ben en mijn denkwijze met de jaren is veranderd, vond ik dit een mooi moment om open en eerlijk te zijn over wie ik ben en waar ik vandaan kom.’

Je had ook kunnen zeggen: laat iedereen lekker denken wat ze willen. 

‘Dat heb ik sowieso wel vaak gedacht. Iedereen heeft een mening. De ene is positief, de andere negatief. Veel van die meningen creëerde ik ook zelf, door mijn acties en handelingen, mijn vlogs en mijn uitspraken. Dan moet je ook niet gek opkijken als mensen denken: Boef is een mafkees. Nu begrijp ik dat. Toen ik er middenin zat, begreep ik dat minder. Daarnaast wil ik met deze documentaire laten zien dat als je jezelf doelen stelt en ervoor gaat, het je ook lukt. Nu ben ik op een punt beland dat het voelt alsof ik qua muziek in dit land het spelletje heb uitgespeeld. Je kunt niet hoger dan een nummer 1-hit. Dat heb ik nu tien keer gedaan. De eerste keer was het echt bijzonder, dat gevoel dat je het nummer 1-liedje van het land hebt. Na de tiende keer is dat toch wat minder. Je bent er nog steeds hartstikke trots op, want daar doe je het voor, maar het is toch anders. Op een gegeven moment kom je aan je plafond en wil je je ook op andere gebieden gaan ontwikkelen.’

Wat is het grootste verschil tussen de Boef van vijf jaar terug en de Boef van nu?

‘Een levensgroot verschil. Wat je goed moet beseffen, is dat ik 21 was toen ik begon. Nu ben ik 27. Als 21-jarige, als 14-jarige, als 8-jarige, je denkt gewoon anders. Wat een beetje mijn pech was, is dat toen ik zo populair werd, ik ook gelijk het stempel van voorbeeld op me gedrukt kreeg. Als jongen van 21 is dat heel moeilijk. Ik voelde me nog geen voorbeeld. Ik heb toen bepaalde dingen gedaan die ik nu absoluut niet meer zou doen. Ik ben me ervan bewust dat er heel veel kinderen naar me opkijken en waarde hechten aan de dingen die ik doe. Als je dan in een vlog een politieagent belachelijk loopt te maken... Dat was misschien leuk in de levensfase waar ik destijds in zat, maar het grotere plaatje is dat je daar naar de jongeren toe een heel verkeerd beeld mee schetst.’

Je bent voorzichtiger geworden? 

‘Vroeger was ik erg zelfdestructief. Als jij een mening over me had, zou ik me meteen aangevallen voelen. Ik vatte alles heel erg persoonlijk op. Ik was een jongere die opgroeide in de bekendheid en er maar mee moest dealen dat alles wat ik zei, werd uitvergroot. Met de jaren ben ik gaan begrijpen dat de media ook gewoon hun product aan zoveel mogelijk mensen willen verkopen, net als ik met mijn muziek doe. Ik noem maar wat: Boef gaat naar het azc en deelt cadeautjes uit aan kinderen. Of: Boef noemt alle vrouwen hoeren. Dan wordt Boef die alle vrouwen hoeren noemt, meer aangeklikt. Zo werkt dat gewoon. Die les heb ik op de harde manier moeten leren.’ 

Het overgrote deel van het publiek keek naar mijn vlogs en dacht: wat een mafkees is dat

Misschien kwam het ook wel ergens vandaan, toch? Voelde je een bepaalde woede? 

‘Wat mijn vlogs over de politie betrof, zeker. Dat zat dieper, dat ging terug naar onze jeugd, naar alle oneerlijkheden die ons zijn aangedaan. Het is heel simpel: voor elke jongere die opgroeit in een mindere wijk, geldt dat de politie niet je vriend is. En die camera was mijn wapen. Elke keer als ik werd aangehouden, kon ik aan de wereld tonen: kijk dan, zie je wel hoe ze ons behandelen? Ik ben toen de grens op gaan zoeken. Filmen is nog tot daaraan toe, maar dat ik ze ook ging beledigen... Los van of ze nu politie zijn of niet, het zijn personen. En als iemand je landelijk voor schut zet, doet dat iets met jou als mens. Daar heb ik spijt van. Ik kan het niet eens zijn met wat de politie zegt of doet, en daar kan ik ook met hen over in discussie gaan, maar dat geeft mij nog niet het recht om een ander persoon op het internet te vernederen. Ik denk dat veel jongeren het grappig en stoer vonden, maar het overgrote deel van het publiek keek naar mijn vlogs en dacht: wat een mafkees is dat. En ik wil bij het brede publiek niet worden weggezet als die mafkees die de politie treiterde en alle vrouwen hoeren noemde.’ 

Wat wil je wel?

‘Een vrouw en kinderen. En ik wil succesvol worden in het ondernemerschap. Mijn hoofddoel is de Quote 500. Inmiddels heb ik ook wat pandjes gekocht die ik verhuur, dus ik ben goed bezig met het investeren van mijn geld.’ 

Wat een leven, hè? Had je je dit allemaal kunnen voorstellen? 

‘Eerlijk gezegd wel, man. Dat is ook waarom het me is gelukt. Toen ik op mijn achttiende in de gevangenis zat, kreeg ik van een vriend het boek The Secret. Daarin leerde ik over de law of attraction. What you think is what you get. Dat triggerde me. Op dat moment had ik een wajong-uitkering en 8000 euro schuld, alles was heel negatief. Door dat boek ben ik mijn kijk op het leven gaan veranderen. Over die 8000 euro schuld dacht ik: ach, betaal ik zo af. Toen ik vrijkwam, ben ik naar de Range Rover-dealer gegaan. Ik ging in de auto zitten en pakte het stuur vast, ik deed alsof ik een testrit wilde maken terwijl ik geen euro op zak had. Gewoon om te visualiseren, en dat beeld nooit meer los te laten. In de gevangenis had ik een boekje waarin ik mijn teksten schreef. Op één bladzijde had ik alles opgesomd wat ik voor de zomer van 2015 wilde bereiken. Heel veel daarvan is uitgekomen. Dat mijn eerste auto een Mercedes of Polo zou zijn; dat werd een Polo. Dat ik tonnen geld zou maken; dat is me ook gelukt. Als je wilt krijgen wat je verlangt, moet je zorgen dat het in je onderbewustzijn terechtkomt. Ik geloof daar heilig in.’

Hoe was je mindset voordat je dat boek kreeg? 

‘In de docu vertelt mijn pleegvader dat ik al op mijn vijfde riep dat ik rijk wilde worden. De eerste vier jaar van mijn leven heb ik met mijn echte vader en moeder in Parijs gewoond. Mijn pleegvader is de man die me naar Nederland haalde toen mijn biologische vader naar de gevangenis moest. Vroeger noemde ik hem en zijn vrouw in interviews altijd “oom en tante”, omdat ik wist dat ik vragen zou krijgen als ik ze mijn pleegouders noemde. Maar eigenlijk zie ik ze gewoon als mijn ouders, want zij hebben me opgevoed. In de documentaire zegt mijn pleegvader dus dat het niet normaal is voor een 5-jarige om zoiets te zeggen. Maar ik was er altijd heel bewust van dat ik rijk wilde worden. En rapper. Alleen had ik in mijn hoofd nooit de link gelegd tussen die twee. Want toen ik naar rap begon te luisteren, waren Nederlandse rappers niet rijk. Voetballers werden rijk, rappers niet. Ik wilde gewoon laten zien dat ik de beste was.’

Wat was je eerste kennismaking met rap? 

Op mijn tiende verjaardag – we woonden toen tijdelijk in Amerika – kreeg ik van mijn pleegmoeder een discman en het singletje van Lose Yourself van Eminem. Na twee dagen kende ik dat hele liedje uit mijn hoofd. Vanaf dat moment wist ik: dit wil ik ook. Toen we vanuit Amerika teruggingen naar Nederland, vroeg ik aan mijn pleegvader of Nederland ook rappers heeft. Toen liet hij me Brainpower horen. Brainpower vind ik oprecht een van de grondleggers van de Nederlandse rap, ik heb echt respect voor wat hij heeft gedaan. Maar toen ik voor het eerst zijn muziek hoorde, dacht ik: dit is shit. Ik vond de klanken raar, ik vond de uitspraak raar. Ik vond Nederlandstalige rap gewoon niks. Ook Extince, zijn manier van rijmen, ik vond het zo rommelig en niet mooi klinken. De eerste Nederlandse rapper van wie ik dacht: wow, die is echt goed, was Kempi. Toen ik hem hoorde, kreeg ik voor het eerst het gevoel dat Nederlandse rap potentie heeft. Daarna hoorde ik Fresku, en hem vind ik wat teksten betreft de allerbeste rapper die Nederland ooit heeft gehad. Zijn lines, dat spelen met zinnen, dat maakte me echt wakker.’ 

Hoe vaak was je met muziek bezig?

‘Op mijn veertiende kwam ik in Alkmaar terecht en ben ik voor het eerst naar een studio gegaan. Of nou ja, gewoon thuis bij een vriend op zijn computer. Ik rapte in het microfoontje en zo heb ik mijn allereerste liedje opgenomen. Op mijn achttiende zeiden de jongens in de wijk al dat ik echt goed was. Tuurlijk, je vrienden zullen dat altijd zeggen. Maar ik merkte dat ze het meenden. Op mijn twintigste zei mijn beste vriend Dio: “Souf, serieus, ik denk dat jij de beste straatrapper bent, ik zweer het je, je bent de beste, ouwe.” Ik vond mezelf altijd al goed, maar toen wist ik het: als ik nu kom, weet ik zeker dat ik ze omver blaas.’ 

Je was vier toen je biologische vader de gevangenis in moest. Wat herinner je je daarvan? 

‘Ik moet je eerlijk zeggen dat ik me er niet van bewust was. Ik heb hem niet opgepakt zien worden. Als je vader van de ene op de andere dag niet thuiskomt, kun je heel makkelijk tegen een kind zeggen dat papa op vakantie is. Of aan het werk, ik weet niet eens meer precies wat mijn moeder zei. En toen ik eenmaal naar Nederland ging, was ik er al helemaal niet meer mee bezig. Ik was in een nieuwe omgeving, nieuwe mensen, nieuwe dingen. Tegen een kind dat nog zo jong is, kun je heel moeilijk uitleggen dat je in huis bent genomen omdat je vader vastzit en je moeder het moeilijk heeft. Dat gaat er bij een kind niet in. Dus ik heb de eerste paar jaar gewoon geleefd alsof dat mijn echte gezin was. Ik wist niet beter. Pas toen ik 10, 11 jaar werd, begon ik een beetje het besef te krijgen: waarom zijn mijn vader en moeder eigenlijk blank en ben ik dat niet? Dan ga je vragen stellen. Mijn pleegouders hebben me heel open en eerlijk verteld wat er aan de hand was en hoe het is gelopen.’

Hoe heeft dat jouw karakter bepaald?

‘Heel veel wat er gebeurt tussen je geboorte en je vijfde heeft invloed op je latere leven. Dan wordt je blauwdruk gemaakt. Dus ik denk dat mijn vader die naar de gevangenis moest, zeker effect heeft gehad. Ik hou mensen op afstand, hoe noem je dat? Een hechtingsstoornis. Bindingsangst. Dat heb ik wel. Ik vertrouw mensen niet zo snel. Je wilt je niet binden, omdat je bang bent dat diegene je pijn doet of verlaat. En dat je dan je trauma van vroeger herbeleeft. Dus wat er met mijn vader is gebeurd, heeft me zeker gevormd. Maar het hoeft niet altijd in een negatieve vorm te zijn. Zielig doen over hoe verschrikkelijk het allemaal was, gaat niemand wat helpen. Oké, het was ook kut. Maar óf je blijft in die energie hangen óf je maakt er wat van. Zodat je kunt zeggen: kijk waar ik nu sta. En kijk waar ik vandaan kom: uit de sloppenwijken van Parijs, bro. Vader vast, moeder problemen, maar ik ben er wel.’

Wat is de belangrijkste karaktereigenschap die je van je pleegouders hebt meegekregen? 

‘Mijn gedrevenheid. Mijn moeder heeft me altijd gezegd dat ik alles kan bereiken. En ik geloofde haar als ze dat zei. Ze liet me zien dat je altijd door moet gaan en je door niemand moet laten zeggen dat je iets niet kan.’

Hoe verklaar je het dan dat je in je jeugd toch de verkeerde kant op dreigde te gaan? 

‘Mijn omgeving, heel simpel. Als ik een kind zou hebben en ik ga met hem in de Bijlmer wonen, is er een grotere kans dat hij een verkeerde keuze maakt dan wanneer hij in een prachtige villawijk opgroeit. Dat heeft niet zozeer met je opvoeding te maken, want mijn moeder was de beste persoon die ik ooit heb ontmoet. Er zat geen centje kwaad in haar. Dus ik kan niet naar haar wijzen en zeggen: daar lag het aan. Maar op een gegeven moment ging ik naar Alkmaar, daar woonde ik alleen met mijn pleegvader. Hij had nooit echt kinderen opgevoed. Dat deed mijn moeder, hij was altijd aan het werk. Als ik niet thuiskwam voor het eten, of na twee dagen weer eens kwam binnenlopen, deed mijn vader daar heel laconiek over. Ik kon doen en laten wat ik wilde. Als je dan in een wijk komt met allemaal vrienden om je heen die ook weinig geld hebben, en je ziet jongens op een Vespa rijden of met een portable PlayStation lopen, dan wil je er ook bijhoren. Als ik thuis vroeg of ik ook een Vespa of een PlayStation mocht, kreeg ik als antwoord: “Daar heb ik het geld niet voor.” Een volwassene zou dan denken: jammer, maar als het er niet is, dan is het er niet. Maar bij een kind gaat dat er niet in. Daarom ging ik het verkeerde pad op. Maar ik was geen gemeen persoon, beroofde geen oma’s en sloeg geen mensen in elkaar op straat. Bij alles wat ik deed, was geld het doel. Tuurlijk, hoe ik dat heb aangepakt, slaat nergens op en is ook niet iets waar ik trots op ben, maar het criminele pad boeide me niet. Het geld boeide me. Als ik geld had kunnen pakken door bloemetjes te plukken in de tuin, dan had ik net zo lief dat gedaan. Dan kun je zeggen: waarom ging je niet werken? Heb ik ook gedaan, maar als je 2 euro per uur krijgt en je kunt maar een paar uur in de week werken omdat je ook nog school hebt, ben je twee of drie jaar aan het sparen voordat je eindelijk een Vespa kunt kopen. Daarom ben ik dingen gaan doen die me sneller geld opleverden.’

Vond je dat eng? 

‘Eerder spannend. Ergens vond ik het ook nog wel stoer. En het was op dat moment mijn beste optie om te overleven. Maar hoe ouder ik werd, hoe meer ik me ervan bewust werd dat ik weg wilde van dat leven. Dat is ook het eerste wat ik heb gedaan toen ik eenmaal centen begon te verdienen: verhuizen. Als je de hele dag in je wijk blijft hangen, en je gaat hooguit één keer naar de stad om naar de coffeeshop te gaan, dan ontwikkel je je niet. En je netwerk ontwikkelt zich ook niet, want het zijn steeds dezelfde jongens met wie je onder de flat of voor de supermarkt hangt.’

Ik ging het verkeerde pad op, maar ik was geen gemeen persoon. Ik beroofde geen oma’s en sloeg geen mensen in elkaar

Je pleegmoeder heeft je succes als rapper uiteindelijk niet mee kunnen maken.

‘Ik zat vast toen ze alvleesklierkanker kreeg. Op een gegeven moment ging ze heel snel achteruit. Ik was 18 jaar en ik was een stoute jongen, maar ik was geen Willem Holleeder. Dus de rechter heeft me toen verlof gegeven, zodat ik de laatste dagen van haar leven bij mijn moeder kon zijn. Ze woog slechts dertig kilo en kon alleen nog maar in bed liggen. Vijf dagen zat ik aan haar sterfbed, tot het moment dat ik terug moest. Dat was heel moeilijk. Hoe ga je afscheid nemen van iemand als je weet dat je haar nooit meer levend zult zien? En het ergste was dat ik niet bij haar kon blijven omdat ik door mijn fouten en domme keuzes terug moest naar de gevangenis. Toen het eenmaal zover was, moesten we allebei heel erg huilen. Ze zei: “Alsjeblieft, maak wat van je leven.” Misschien had ze het gevoel dat ze had gefaald, of dat ze me in de steek liet. Toen ze die woorden tegen me zei, terwijl de tranen over haar wangen liepen, zaten ze voorgoed in mijn hoofd. Diezelfde dag heb ik gezworen om het te gaan maken. Er was geen andere optie. Ik dacht nog niet eens aan muziek, ik dacht gewoon: ik ga het halen. Drie jaar later blies ik vies op, bro. Het allerjammerst is dat zij dat niet heeft kunnen meemaken. Dat zou de grootste voldoening uit mijn leven zijn geweest. Maar dat is het lot, het loopt zoals het loopt. En ik geloof wel dat ze het ziet, ergens. Ik ben mijn belofte aan haar nagekomen, dat is het belangrijkste voor mij. Als ze nog zou leven, zou ze fucking trots op me zijn. FUCKING TROTS. Met hoofdletters.’

Waar ben je zelf het meest trots op?

‘Ik ben trots dat ik met niks, echt met niks, dit voor elkaar heb weten te krijgen. Ik heb een strafblad, geen diploma’s, ik had geen hoop en geen uitzicht. Misschien zal niet iedereen nu van me houden, maar ik weet dat ik geschiedenis heb geschreven. Als mensen over tien jaar terugdenken aan deze tijd, zullen ze respect geven aan deze jongen van Algerijnse afkomst en wat hij voor elkaar heeft gebokst.’