'De gewetenloze kapitalist van tegenwoordig is goedlachs en knuffelt panda’s'

Beste Marcel Boekhoorn,

Je bent ondernemer. En niet gewoon ondernemer, nee: een beetje excentrieke ondernemer. Daar houden we van in Nederland; een liefde die voorkomt uit schaarste. Niet gewoon het zoveelste corporate type met de bitterballengeur van de vrijmibo nog in zijn donkerblauwe colbertje van de Suitsupply, nee: je bent eerder een beetje de Nederlandse Richard Branson. Grote gebaren en gekke uitgaven. Slim rijk geworden: Bakker Bart voor een goede prijs verkocht, Telfort jaren later ook. Relaties met zangeres Hind, met Tatjana Simic, met de zus van Yolanthe, dus ook rode loper-materiaal. 

Richard Branson kocht een eigen eiland op de Britse Maagdeneilanden, jij begon ooit een gratis kwaliteitskrant en haalde twee reuzenpanda’s uit China, om ze naar Ouwehands Dierenpak in Rhenen te verplaatsen. Daar liepen Xing Ya en Wu Wen natuurlijk al snel tegen de Nederlandse volksaard aan: bezoekers klaagden dat de panda’s helemaal niks deden, behalve een beetje liggen en bamboe vreten, wat nou precies de essentie is van het panda-leven, maar leg dat maar eens uit aan mensen die denken dat Kung Fu Panda een documentaire was. Waarom zou je twee panda’s van China naar Rhenen verhuizen? Gewoon, omdat het kan.

Omdat jíj het kan, want een vermogen van 1,9 miljard, dus hoog in de Quote 500. Sommige ondernemers willen daar liever niet in staan, jij wel: je nam het betreffende nummer zelf in ontvangst van het blad dat graag bewonderend schrijft over de ‘immers goedlachse’ ondernemer. Je hebt ook altijd wel een levenswijsheid paraat om als strooigoed uit te delen: ‘Het leven is veel te kort om niet te genieten.’ Kan zo in blauwe inkt op een wit tegeltje.

Sinds kort ben je eigenaar van de Hema, na het omvallen van V&D een van de laatste oer-Nederlandse symbolen van een verdwijnende manier van winkelen. Wie in Nederland in een winkel werkt, verdient weinig. En wat blijkt nu als nieuwe Hema-eigenaar jouw eerste ingrijpende maatregel voor het personeel? Geen verhóging van het salaris, zelfs geen bevriezing, maar een verláging. Het aanvangssalaris gaat van 1662 euro bruto per maand naar 1632 euro. Wie begint als filiaalmanager, gaat van 2766 naar 2055 euro bruto per maand.

Als zoon van een winkelverkoopster weet ik uit eigen ervaring: bij deze salarissen telt ieder tientje. Die drie tientjes salarisverlaging, dat is het verschil tussen net wel of net niet een keer dat leuke uitje in de zomer. Naar Ouwehands Dierenpark, bijvoorbeeld. Vroeger werden in socialistische spotprenten gewetenloze kapitalisten afgebeeld met een sigaar en een hoge hoed. Tegenwoordig zijn ze immer goedlachs en knuffelen ze panda’s en zangeressen. Maar verder blijken ze nog precies hetzelfde.