'De les voor 2019: falen begint meestal toch echt bij jezelf'

De laatste column van het jaar, en natuurlijk moet je dan iets optekenen waarin je het hele afgelopen jaar kundig en wijs weet samen te vatten, terwijl je met grote gebaren en brede pennenstreken een vooruitblik werpt op wat komen gaat, op een manier die suggereert dat je het precies ziet aankomen, maar ook weer niet zo dat het heel erg meetbaar wordt wat je beweert. Maar laten we eerlijk wezen: wie heeft er überhaupt nog zicht op het hele plaatje?

Laat me tevens de eerste zijn om toe te geven: ik heb het niet. Ja, enkele grote lijnen. Hoe de EU zijn mojo kwijt is en dat krampachtig ontkent, evenals MinPres Rutte in eigen land. Hoe moeizaam de migratiemachine maalt, en onvrede produceert, en hoe milieuproblematiek op welhaast religieuze wijze tot een collectief schuldgevoel wordt gekneed. Hoe Zwarte Piet langzaam uit het sinterklaasverhaal wordt gegumd.

2019 brengt Europese verkiezingen en daarmee heel veel nepnieuws, wilde verwijten over Russische beïnvloeding via een handjevol Kremlintrollen op Twitter en politici die dagelijks zelf nepnieuws opdienen onder de noemer van ‘persvoorlichting’. Het wordt misschien ook wel het jaar van de Gele Hesjes, maar dan moeten we eerst goed weten vast te stellen, per land, waar ze opduiken, waar ze nou eigenlijk precies voor staan.

Het wordt hoe dan ook het zoveelste jaar waarin over Brexit, of de gevolgen daarvan, vaker vanuit hysterie bericht zal worden dan vanuit nuchtere duiding. Laat staan dat iemand op dat dossier objectiviteit nastreeft. Zo ook in de VS. Je weet dat Trump een legendarische leugenaar is, maar de media, die zijn macht moeten controleren, weten ook het verschil niet tussen de feiten en hun mening over hem. 

Een en ander brengt me dan toch op een rectificatie: waar ik vorige week op deze plek schreef dat klimaatkeizer Ed Nijpels zeven cv-ketels in zijn enorme landhuis heeft, zijn het er in werkelijkheid ‘slechts’ drie. Ook veel voor iemand die burgers de klimaatredding wil laten betalen, maar toch minder dan de helft. Een snel feitje niet checken voor je op verzenden drukt, en dat in een tijd waarin je steeds vaker niet meteen meet, weet of ziet wat waar is en wat niet: het falen daarin begint meestal toch echt bij jezelf. Laat dat dan maar de les zijn voor 2019.