Met zijn acteren en comedywerk op een lager pitje heeft Brand meer tijd voor de serieuzere zaken in het leven. Hij laat zich dan al enige tijd als maatschappelijk activist gelden – zo waste hij de gerenommeerde BBC-journalist Jeremy Paxman tijdens een interview over het politieke systeem de oren – maar bereikt hij in 2014 pas echt de massa als hij met zijn politieke show The Trews op YouTube meer dan een miljoen abonnees binnenharkt.
In datzelfde jaar schrijft hij het boek Revolution, waarin hij een niet-gewelddadige revolte predikt op basis van spirituele verlichting en globale gedachteverandering. ‘Ik ben er echt van overtuigd dat we de wereld kunnen veranderen door de maatschappij te organiseren op meer manieren dan puur kijken naar het belang van het land en de wijze waarop de democratie nu werkt of hoe we handel drijven. Ik heb de afgelopen jaren een aantal interviews afgenomen met wetenschappers, religieuze denkers, politici, kunstenaars en academici. Daaruit kwam de onomstotelijke conclusie bovendrijven dat het tijdperk van de natiestaat voorbij is. Mensen die macht willen behouden of verkrijgen, zullen dat in kleinere, autonome groepen moeten organiseren. Het oude systeem is stervende, alleen moet het nieuwe ideaal nog geboren worden. Dat is natuurlijk een fijn vooruitzicht.’
Die wedergeboorte wordt volgens Brand echter door de zittende gezaghebbers flink gefrustreerd. ‘Als je grote problemen wilt tackelen als ecologische achteruitgang, politiek machtsmisbruik en ongelijkwaardigheid, moet je jezelf één basisvraag stellen: voor wie zijn deze issues géén probleem? Dan weet je meteen waar de macht ligt. Ik ben nu vooral bezig met dit soort vraagstukken. Ik hoop dat mijn dochter ooit opgroeit in een wereld waar de relatie tussen het individu en de machthebbers compleet is veranderd en we niet meer denken in dit soort achterhaalde categorische systemen.’
Dat Donald Trump nu president is, helpt volgens Brand uiteraard niet mee. Al denkt hij niet dat de benoeming van de steenrijke republikein voor een ommekeer zal zorgen. ‘Veel mensen denken dat Trump het product is van de huidige celebrity culture, maar dat is niet waar. Reagan werd in de jaren 80 als voormalig acteur ook president. Ik denk eerder dat hij het gevolg is van een gevoel dat al veel langer borrelde in de Amerikaanse samenleving. Als je subtiel vooroordelen en racisme gebruikt om het stemgedrag te bepalen en consumentisme en individualisme de boodschap zijn hoe mensen hun leven moeten leiden, was zijn verkiezing sowieso onvermijdelijk. Trump is ons eigen verdiende loon.’
Zijn nieuwe stand-upvoorstelling, waarmee Brand deze maand in Amsterdam staat, wordt gedomineerd door deze complexe en uitdagende maatschappelijke en sociale thema’s. Maar er is ook nog genoeg ruimte om ouderwets te lachen. Zo steekt hij de draak met zijn nieuwe rol als sobere, monogame partner en vader, zijn nog immer hardnekkige drang naar seks en breekt hij zijn zo gelauwerde optreden bij Paxman eigenhandig af.
Volgens de Britse komiek een vrij accurate afspiegeling van zijn huidige denkwijze en bestaan. ‘Het is zo simpel om een vader en echtgenoot te zijn. Dat had ik echt nooit verwacht. In mijn jacht naar plezier heb ik geleerd dat je geluk ook in de vorm van tevredenheid kunt ervaren. Daar is de show ook op gebaseerd: liefde, schoonheid en een flinke portie zelfspot.’
Russell Brand staat met zijn show Re: Birth op 20 februari in AFAS Live.
Lees het hele artikel op Blendle.