Rintje Ritsma: 'Van zo’n kampioen als Sven Kramer is er maar één'

Wie denkt Sven Kramer wel dat hij is? Vriend en vijand over de beste schaatser aller tijden.

Sven Kramer

Kramer heeft toch al alles gewonnen wat een langebaanschaatser kan winnen?
Bijna. Hij is tweevoudig olympisch kampioen op de 5000 meter, negenvoudig wereldkampioen allround en negenvoudig Europees kampioen. Daarnaast is hij onder meer nog achtmaal wereldkampioen op de 5000 en vijfmaal op de 10.000 meter. Wat er nog ontbreekt op zijn palmares is olympisch goud op de 10 kilometer. De druk op zijn schouders is daardoor straks gigantisch hoog als hij aan de start verschijnt. Voor Kramer wordt dat de lastigste afstand om goud te halen, vanwege de vurige wens en de hoge verwachtingen. Volgens kenners kun je niet het uiterste uit je eigen lichaam halen als de druk zo hoog is; het moet vanuit een bepaalde ontspanning komen. Iedereen gaat er gemakshalve van uit dat Kramer het zal flikken, maar als het dus écht gebeurt, is dat van uitzonderlijke klasse. Winst zal een ongekende ontlading geven.

Wordt hij dan nog arroganter?
Toegegeven, het is een zelfverzekerd mannetje. Kramer is niet alleen fysiek beresterk, maar staat ook verbaal z’n mannetje. Niemand lult hem onder het ijs. Dat hij zo vastberaden en assertief is, vermindert zijn knuffelbaarheid als sporter. Het publiek wil aandoenlijke atleten zien: mannen met tranen of vrouwen met ballen. En dus geen kordate ijskrachtpatser die zichzelf de beste vindt en journalisten afsnauwt. En toch hoort die arrogantie, die deels zelfbescherming is, bij de benodigde mentaliteit om de allerbeste van de wereld te blijven.

Wat moeten we weten over Kramer?
Hij is de meest succesvolle Nederlandse schaatser ooit. Zoon van Yep Kramer, die in de jaren 70 en 80 ook een aardig rondje kon meekomen op de glij-ijzers. Heeft sinds 2007 verkering met hockeyster Naomi van As. Verruilde in 2016 zijn geboorteomgeving Heerenveen voor een kapitale woonboerderij in Amstelveen. Is ook een verdienstelijk wielrenner. Gaat deze Olympische Spelen voor goud op de 5000 en 10.000 meter, de ploegenachtervolging en de massastart.

Wat vindt Sven Kramer van zichzelf?
‘Als klein jongetje had ik al een veel te grote bek.’

Wat vinden wij van Sven Kramer?
Als hij straks in de Gangneung Science Oval die grote bek houdt, glijdt hij vast en zeker naar olympisch goud.

Wat vinden anderen van Sven Kramer?

Rintje Ritsma (oud-langebaanschaatser)
‘Sven heb ik als junior zien opkomen in de tijd dat ik Europees- en wereldkampioen werd. Hij was wel een talent, maar niet uitmuntend in zijn juniortijd. De afgelopen jaren is hij steeds beter gaan schaatsen, zijn 5 en 10 kilometer zijn van een megahoog niveau. Op de 500 en 1500 is hij minder. Die afstanden moet hij wel schaatsen op een allround-toernooi, maar wat hij dan verliest, maakt hij op de lange afstand ruimschoots weer goed. Voor een complete allrounder zou hij een betere sprinter moeten zijn, dat klopt. Natuurlijk verdient hij veel geld. Iemand die alles wint, mag ook een hoop geld verdienen. Wij hebben het best goed gehad in onze tijd, maar we verdienden niet de astronomische bedragen die er nu in het schaatsen omgaan. De manier waarop Sven met pers en media omgaat, kun je het beste typeren als “anders”. We hebben best veel kampioenen in ons land, maar van zo’n kampioen als Sven is er maar één. Daarom krijgt hij veel verzoeken en aanvragen. Ik hoor mensen zeggen dat hij arrogant is, maar Sven is van het type: eerst schaatsen, dan een hele tijd niks en dan de media. Hij kiest voor zichzelf, moet weleens kortaf zijn en kán simpelweg niet voor iedereen de tijd nemen. En daardoor komt hij misschien niet altijd even sympathiek over.’

Ben Cramer (zanger)
‘Toen zijn moeder in 1985 in verwachting was van Sven, bezocht ze samen met haar man In Holland Staat Een Huis, mijn eerste musical. Het verhaal gaat dat ze hun zoon aanvankelijk Ben wilden noemen, maar kennissen hadden hun pasgeboren baby Jerry genoemd. Dan kreeg je Ben & Jerry, net als het ijsmerk. Anders had hij dus ook Ben Kramer geheten. Mijn naam schrijf je officieel ook met een K, dus dan waren we écht naamgenoten geweest. In 2010 kostte een enorme wisselfout op de 10 kilometer tijdens de Olympische Spelen in Vancouver hem een medaille. Toen heb ik een lied voor hem gemaakt: Ode Aan Sven. Ook heb ik een keer een commercial gemaakt met Sven. Ik liep langs een theater waar ik een concert zou geven. Toen zei de voice-over: “Hij is heel populair, die Sven Kramer.” Ik verstond zogenaamd Ben Cramer en keek in de camera, waarop de stem zei: “Nee, we hebben het over Svén Kramer.” En toen liep ik gewoon door. Ik ben vier seconden in beeld geweest, maar dat filmpje was wel een hit. Iedereen lulde erover.‘

Leo Vogelzang (sportfotograaf)
‘Bij zijn vertrek naar Zuid-Korea was ik vorige week de enige die hem samen met Naomi nog even kon fotograferen. Ik had Sven gebeld met de vraag of ik de foto op het vliegveld nog mocht maken, maar toen antwoordde hij dat hij rechtstreeks naar het vliegtuig werd gereden. Ik twijfelde eraan of dat klopte. Daarna hoorde ik via via dat hij op Schiphol bij de vip-balie zou inchecken. Daar stond ik dus! Ik heb alle kampioenschappen van Sven wel gefotografeerd en na zoveel jaar bouw je een band op met zo’n sporter. Svens vader Yep heb ik in de jaren 80 ook al gefotografeerd. Dat Sven soms kortaf doet tegen journalisten, snap ik wel. Iedereen wil iets van hem, maar Sven wil vooral graag hard schaatsen. Hij heeft tegen mij ook weleens geroepen: “Sodemieter op, nou heb je er wel genoeg gemaakt.” Dat begrijp ik.’