Beste hamburgerketen Wendys,
Veel Amerikaanse voedselketens zijn de afgelopen jaren naar Nederland gekomen. Het went snel.
Ik stond een tijd geleden bij de Starbucks naast een vrouw die zeer geïrriteerd gewoon, koffie antwoordde op de vraag welke bonen ze precies bliefde. Ze keek of iemand haar in Chinees toesprak toen ze moest antwoorden op de vraag venti, tall of small?. Het verbleekte bij haar verbijstering toen ze de prijs hoorde, en haar reactie toen ze moest zeggen wat haar naam was. Mijn náám? Ze was samen met mij de enige klant, enige verwarring over de bestelling was uitgesloten. Ik was voor haar aan de beurt en ben in het diepst van mijn wensdromen ook een kritische consument, maar ik had me wederom zonder enig verzet in de Starbucks-mal laten persen.
In Amsterdam opende eerder deze maand de flagship-store van Dunkin Donuts, gespecialiseerd in mierzoet deeg gevuld met zoete jam, en daar dan een zoete gelei over, voor bij de slappe koffie. Die keten kan niettemin helemaal niets verkeerd doen bij mij, sinds 5 jaar geleden de marathon van New York niet doorging vanwege de schade door orkaan Sandy. Samen met hardlopers uit de hele wereld gingen we een dag getroffen Amerikanen helpen hun getroffen huizen leeg te ruimen. En wie kwam op het eind van de dag alle vrijwilligers en slachtoffers gratis koffie en warme chocomel brengen? Dunkin Donuts. Ik had nooit in mijn leven verwacht tranen in mijn ogen te krijgen bij het zien van dat lelijke oranje-paarse logo op een busje, maar die middag gebeurde het toch echt.
Maar wie ontbrak er tot nu toe altijd, in dat rijtje Amerikaanse eet- en drinkketens in Nederland? U, Wendys. In de Verenigde Staten hoef je maar te zien op welke vervallen straathoeken van welke vergeten buurten er toch altijd nog een Wendys staat waar mensen voor 99 dollarcent een hamburger kunnen halen, om te weten welke plek jullie innemen in de voedselketen van hamburgergiganten: de laagste. Vergeleken met Wendys is zelfs de Burger King een sterrentent. Het verbaasde me dat ik nog nooit een Wendys in Nederland heb gezien. Je hoeft maar naar de rij voor een gemiddelde Primark te kijken, om te concluderen: er is altijd een markt voor het goedkoopste product waarbij je je niet moet afvragen hoe het gemaakt is.
Sinds afgelopen week weet ik hoe dat komt. In de Volkskrant stond een groot verhaal over snackbar Wendys te Goes, vernoemd naar de dochter van de eigenaar. Die stond ook op de foto. Hij had zich keurig gehouden aan de dresscode van snackbareigenaren: er zat een vetvlek op zijn poloshirt. In 1995 legde hij de naam vast voor de Benelux. Sindsdien proberen jullie hem vanuit de Verenigde Staten al met dure advocaten op de knieën te dwingen, tot nu toe tevergeefs. Ik betrapte mezelf op een gevoel van triomf. De kleine snackbar uit Goes tegen de Amerikaanse gigant. David tegen Goliath. De 300 van Sparta tegen het leger der Perzen. Asterix en zijn mede-Galliërs tegen de Romeinen.
Allemaal kinderachtige romantiek, ik weet het. Maar wel héérlijke kinderachtige romantiek.