Reportage: aan de bel trekken bij het Huis voor Klokkenluiders

Het Huis voor Klokkenluiders biedt sinds 1 juli 2016 begeleiding en vertrouwelijk advies aan eenieder die zich geroepen voelt een misstand op de werkvloer te melden. ‘Er is veel politieke weerstand geweest. Daarom heb ik nog steeds grote twijfels of het Huis voor Klokkenluiders wel zo onafhankelijk gaat opereren als wij altijd voor ogen hebben gehad.’

Illustraties Steve Nestorovski

Klokkenluiders dus. Werknemers, exwerknemers, zzp’ers, uitzendkrachten, stagiairs, vrijwilligers; iedereen is welkom in het Huis voor Klokkenluiders. Sinds de opening afgelopen zomer stromen de meldingen van uiteenlopende problemen dan ook dagelijks binnen, vooral telefonisch. Vermoedens van frauduleuze rapporten bij de Belastingdienst, het mishandelen van patiënten door een ziekenhuis of het negeren van verantwoordelijkheden door de milieupolitie; binnen de muren van deze buutvrije plek bestaat geen ruimte voor geheimen.

Maar een klokkenluider ben je niet zomaar. Van de honderden mensen die zich hebben gemeld met een werkgerelateerd probleem, voldeed slechts een gedeelte aan de gestelde criteria van een klokkenluider, die in de praktijk verschillende hoedanigheden aan kan nemen. Meestal gaat het om een werknemer die intern een misstand binnen zijn of haar organisatie meldt, maar het kan ook een ex-werknemer, zzp’er of stagiair zijn. Ook over de term ‘misstand’ bestaat volgens voorzitter Paul Loven (60) nog enige onduidelijkheid. ‘We krijgen genoeg mensen aan de deur of aan de telefoon die hevige meningsverschillen hebben met hun baas, of andere akkefietjes die ze nergens anders kwijt kunnen. Een collega die regelmatig een pak printpapier mee naar huis neemt, doet weliswaar iets wat niet mag; een misstand is het níét. Hoe vervelend ook, dit zijn geen zaken die het algemeen maatschappelijk belang aangaan. Een misstand is een ernstig probleem dat meerdere mensen betreft, zoals een milieudelict of een zaak van fraude.’

Lees het hele verhaal op Blendle.