Op één vlak is Anders Breivik net Justin Bieber. Ook de Noorse massamoordenaar krijgt talloze liefdesbrieven en huwelijksaanzoeken. Onze seksexpert Marith Iedema legt uit waarom.
Fotografie Jasper Suyk
In 2011 vermoordde Anders Breivik 77 mensen. Een daad die hem in één klap de meest gehate inwoner van Noorwegen maakte. In de rest van de wereld is hij ook niet populair. Maar niet iedereen wenst Breivik een langzame dood toe. Sterker nog: er zijn vrouwen die als een blok voor de Noor vielen, ondanks, of juist door, de aanslag die hij pleegde. Je zou denken dat geen vrouw zo gek is een relatie te willen met een van de gevaarlijkste mannen van deze eeuw. Affaires uit het verleden leren ons dat deze gedachte naïef is. Het is onvoorstelbaar, maar Breivik is op één vlak net Justin Bieber: hij heeft de dames voor het uitkiezen. Jaren na zijn slachtpartij op het eiland Utøya ontvangt de islamofoob, die een celstraf van 21 jaar uitzit in Oslo, nog altijd zon achthonderd liefdesbrieven per jaar. En dat niet alleen. Volgens het magazine Morgenbladet kreeg Breivik naast brieven ook huwelijksaanzoeken.
Blauwe das
Het AD sprak een van zijn aanbidsters, een 26-jarige Zweedse meid. Ik kan niet zonder hem leven, liet ze weten. Ze heeft Breivik al zon honderdvijftig brieven gestuurd, en zelfs enkele cadeaus. Zoals de blauwe das die hij droeg tijdens een van zijn rechtszaken. De liefde bleef niet onbeantwoord. Breivik schreef tot haar grote vreugde terug, wel twee keer. De Zweedse noemt zijn opsluiting een marteling. Voor hem en haar. Haar liefste Anders bevindt zich in een kwetsbare situatie en daarom houdt ze nóg meer van hem. Je moet er wat voor over hebben penvrienden te zijn met een massamoordenaar; zowel vrienden als familieleden willen niks meer met de jonge vrouw te maken hebben.
Breivik is lang niet de enige psychopaat die een heel leger aan groupies heeft. Charles Manson (82) werd jarenlang bedolven onder fanmail en doet het nog altijd goed bij de ladies. De voormalige sekteleider zit een levenslange gevangenisstraf uit wegens de moord op zeven mensen in 1969. Dat weerhield Afton Elaine Burton (28) er niet van op 19-jarige leeftijd naast zijn gevangenis in Corcoran te gaan wonen. Burton en Manson spreken elkaar dagelijks telefonisch en zien elkaar geregeld tijdens bezoekuren. Burton gelooft er heilig in dat ze geboren is om met Manson te trouwen en noemt hem een goed mens. Hij is aardig voor iedereen en erg begaan met het milieu. Jeffrey Dahmer (seriemoordenaar, necrofiel en kannibaal) en Ted Bundy (alleen seriemoordenaar) hadden aan vrouwelijke aandacht eveneens geen gebrek. Zelfs übergriezel Josef Fritzl ontving brieven van dames die begrip hadden voor zijn daden. Hij was geen monster volgens hen, zeker niet, hij sloot zijn dochter enkel op om haar te beschermen tegen kwaad van buitenaf. Uhm, juist ja.
Hybristofilie
Wat bezielt deze vrouwen? In de psychiatrie wordt het fenomeen hybristofilie genoemd. Kort door de bocht: vrouwen (en heel soms mannen) die zich onweerstaanbaar aangetrokken voelen tot verkrachters, moordenaars en geweldplegers. Een eenduidig antwoord op de waaromvraag is er niet, aangezien er weinig onderzoek naar dit verschijnsel is gedaan. Waarschijnlijk is dat deze vrouwen zich in eerste instantie aangetrokken voelen tot deze high profile-criminelen omdat ze qua bekendheid niet onderdoen voor popsterren. Dan zijn er twee soorten hybristofilie-lijders: vrouwen die geil worden van het idee dat hun liefje kwaadaardig is tot in zijn kern, dit is supermannelijk in hun ogen. De tweede groep lijkt last te hebben van een soort moeder Teresacomplex, blijkt uit gesprekken die zijn gevoerd met serial killer lovers. Ze zijn vastbesloten de verloren mannen weer op het rechte pad te krijgen. Of ze geloven dat hun liefjes onschuldig vastzitten, zoals de vriendin van Charles Manson.
Wat de beweegredenen van deze groupies ook zijn één ding is zeker: het gaat hier om beschadigde vrouwen. De Amerikaanse journalist Sheila Isenberg schreef het boek Women Who Love Men Who Kill waarin ze dertig vrouwen interviewde die aan hybristofilie lijden. Ze concludeerde dat de dames zelf vaak in destructieve relaties zaten en seksueel werden mishandeld. Of ze waren in het verleden misbruikt door een naaste. Door een relatie aan te gaan met een man die opgesloten zit en juist géén controle heeft over zijn eigen leven, hebben deze vrouwen het idee de touwtjes in handen te hebben. Het geeft ze een gevoel van macht. Of de verliefdheid standhoudt wanneer Breivik & co het gevang mogen verlaten, is dan ook de vraag. Gelukkig maar.