Bijles van Marith: de nachtmerrie die modellenwerk heet

Als model valt Marith Iedema in de categorie ‘special’, wat een aardige manier is om te zeggen dat ze te dik is. Ze kreeg het echt te horen: ‘Tien centimeter van je heupen af en je bent perfect.’

Tekst: Marith Iedema | Fotografie: Ron de Wildt

Holland’s Next Top Model was op tv.

Ik keek tien minuten. Tien pijnlijke minuten, vol plaatsvervangende schaamte. Het gekrijs van de modellen deed pijn aan mijn oren, net als de bespottelijke tips van de coaches. Iemand opperde het idee de krullen en wenkbrauwen van een donkere schone platinablond te verven. Na afloop van de behandeling leek het meisje op een terminale patiënt. Ze schrok zich kapot toen ze in de spiegel keek.

‘Dit is fashion, girl.’ Als je het leven zonder wenkbrauwen niet aankunt, heb je niet ‘what it takes’ –toegeven dat iets verkeerd heeft uitgepakt is ook een kunst. Na een paniekaanval van enkele minuten hield het meisje wijselijk haar mond. Alles voor die grote droom: een carrière als model. Want als je deze status eenmaal verworven hebt, dan komt de rest – een leven vol luxe, chique feestjes, limousines, gesponsorde kleding – vanzelf.

https://www.youtube.com/watch?v=nKh3yUIJ8jE

Ik weet wel beter. Ik mag mezelf al tien jaar model noemen. Al speel ik niet in de Champions League, eerder in de Jupiler League. Ik ben B-model, val in de categorie ‘special’. Wat een aardige manier is om te zeggen dat ik te dik ben. Ik heb geen stelten van benen die ik sierlijk over elkaar kan slaan. Geen tengere armen die ik langs mijn lijf kan laten bungelen voor die fashion look.

Dat is geen aanval op de mode-industrie. Ik zie er nou eenmaal belachelijk uit in veel creaties. Trek mij een niet getailleerd gewaad aan en ik lijk op een tonnetje met armen en benen. Een goed model is als een paspop: álles staat. Champions League of niet, ik loop lang genoeg mee om te begrijpen hoe deze wereld in elkaar steekt en dat er glitter noch glamour aan te pas komt voor alle niet-Doutzens onder ons.

Stapelbedden

Jaren geleden bezocht ik mijn ex-vriendje in Milaan. A. is model en in het bezit van zo’n felbegeerd modellencontract dat je bij Holland’s Next Top Model kunt winnen. Ik was niet (meer) zo naïef om te denken dat modellen die shows lopen voor merken als Armani het dik voor elkaar hebben.

Zijn woonomstandigheden sloegen alles. Voor zeshonderd euro in de maand huurde hij een slaapplek; de bovenste sectie van een stapelbed, in een kamer van hooguit vijftien vierkante meter die hij deelde met zeven (!) mannelijke modellen.

Zijn Italiaanse ‘topagentschap’ had dit stekkie geregeld en maakte hoogstwaarschijnlijk vette winst op de jongens. In hetzelfde huis sliepen nóg vijf anderen. Stuk voor stuk ‘succesvolle modellen’ – relatief dan – die poseerden voor niet de eerste de beste merken: Tommy Hilfiger, Hugo Boss, Puma.

Hongerig model

Het huis was een teringbende. Ranzige wc’s. De vloer plakte. Spullen verdwenen om de haverklap. Yoghurt, brood, jam, niks was veilig in het modellenappartement. Toen mijn ex een keer soep kookte, voor als hij die avond uitgeput van een ronde castings thuis zou komen, trof hij de pan leeg aan.

De inhoud opgevreten door een hongerig model. Om gek van te worden. In de modellenhuizen waarin ik woonde, ging het al net zo. Een van mijn huisgenoten verstopte zijn wasmiddel onder zijn bed, doodsbang dat iemand het zou gebruiken. Zelf leefde hij van de spullen van anderen.

Uit eigen zak

Veel jongens en meiden ambiëren een carrière als model, maar vergeten dat slechts een klein percentage aardig kan leven van dit werk. Het gros verdient bij tijd en wijle goed, maar weet nooit zeker wat er volgende maand binnenkomt: of ze in de smaak zullen vallen, of de opbrengsten genoeg zijn om de hoge kosten te drukken.

Op de website staan van je agentschap, waar een beetje model er minstens vijf van heeft, kost al driehonderd euro per jaar. Tel daar reis- en verblijfkosten bij op, en vergeet niet dat fotokaarten om uit te delen aan klanten en testshoots uit eigen zak betaald moeten worden.

https://www.youtube.com/watch?v=6pac3DmnMjQ

Op Instagram ziet het leven van een model er jaloersmakend uit – reisje hier, reisje daar – maar ik weet dat de meesten struggelen. Een contract biedt net zoveel zekerheid op werk als een lot van de staatsloterij de hoofdprijs garandeert. De twijfel die gepaard gaat met het modellenbestaan is gekmakend.

De mooiste vrouwen die ik ken zijn vaak de onzekerste. Niet gek. Je moet hard je best doen om uitspraken die je voor je kiezen krijgt – ook ik: ‘tien centimeter van je heupen af en je bent perfect’ en ‘doe wat aan die vetjes bij je armen’– te relativeren. Niet iedereen kan dat.

Dan maar een sugardaddy

En dan is er de wetenschap dat looks niet voor altijd zijn. De meeste vrouwelijke modellen worden afgeschreven zodra ze de 35 naderen, mannen gaan iets langer mee.

De kans dat je genoeg verdient om voor je veertigste met pensioen te gaan is bijna nihil. Dus rest veel uitgerangeerde modellen geen andere keuze dan die voor een sugardaddy(of -mommy) met hangbillen, want voor studeren is het een beetje laat. Zo begint die droom verdacht veel op een nachtmerrie te lijken.