Weg met het barbaarse babysysteem

Toen mijn vriendin en ik een halfjaar geleden ouders van ons eerste kind werden, ging er een compleet nieuwe wereld voor me open. Eerlijk is eerlijk, in Nederland hebben we veel zaken goed geregeld: ondersteuning van een verloskundige, de kraamhulp en natuurlijk het verlof voor moeders die tijdens de belangrijke eerste weken van hun kind gewoon thuis kunnen blijven.

Als freelancer heb ik bovendien een bevoorrechte positie: ik deel mijn eigen uren in en kan dus zoveel mogelijk dagen bij mijn vriendin en onze baby zijn. Helaas is dit echter niet voor iedere man weggelegd. Iemand die een ‘normale’ kantoorbaan heeft, of ergens anders in loondienst is, moet het doen met een karige vijf dagen vaderschapsverlof. Dat lijkt een grap.

Toen mijn vriendin zwanger werd, kregen we meteen allerlei adviezen en wetenswaardigheden van deskundigen te horen, waarbij ook werd vermeld dat het eerste jaar van een baby ontzettend belangrijk is voor de binding met de ouders en de algehele psyche van het kind. Kort gezegd: hoe meer liefde een baby krijgt, des te gelukkiger hij later wordt. Als je die kennis hebt, zijn de vijf dagen verlof voor de vader ronduit lachwekkend.

Deze opzet zal wel voortkomen uit economische overwegingen en het onweerlegbare feit dat een vrouw een andere positie vervult dan de man, met een crucialere rol, maar of het allemaal bevorderlijk is voor de relatie tussen een vader en zijn baby waag ik te betwijfelen.

Lees hier meer columns van Özcan Akyol

Het redelijk barbaarse systeem dat wij nu hanteren moet op de schop. Ik heb vrienden die puur uit noodzaak al hun vakantiedagen hebben opgenomen zodat ze de eerste dagen bij hun pasgeboren kind kunnen zijn. En dan gaat het vaak maar om twee of vier weken, daarna wordt de moeder weer aan haar lot overgelaten en krijgt een vader zijn telg maar een paar uur per dag te zien, waardoor het bijna ondoenlijk wordt om een emotionele band op te bouwen.

Nu begrijp ik ook wel dat het voor de overheid een flinke financiële aderlating zou worden als iedere man maandenlang volledig gesubsidieerd thuis bij zijn vrouw mag blijven zitten. Daarom lijkt het me beter om beiden een gezamenlijke periode aan te bieden die ze zelf mogen invullen. Geef een stel bijvoorbeeld dertig werken verlof en laat ze het zelf uitzoeken.

Maar het is niet alleen vaderschapsverlof dat in Nederland volslagen onrechtvaardig is ingericht. Bij ons krijgen miljonairs evenveel kinderbijslag als burgers die een modale baan hebben. Wat daarvan de logica is, ontgaat me volledig. Als de overheid dit systeem per gezin inkomstenafhankelijk zou maken, of zelfs de toelage voor mensen boven de Balkenendenorm zou schrappen, houden we al veel meer centen over voor andere zaken.

De misstanden rond het vaderschapsverlof kunnen dus eenvoudig worden gecompenseerd met het herinrichten van de kinderbijslag. In andere landen hebben ze allang modellen bedacht waarbij het duidelijk wordt dat de essentiële rol van een jonge vader niet over het hoofd mag worden gezien. In Zweden, Denemarken en Duitsland is er veel meer oog voor de man.

Toen Lodewijk Asscher vorig jaar aankondigde dat vaders niet twee maar vijf betaalde dagen bij hun baby mogen blijven, leverde dat woedende reacties op van MKB-Nederland. Deze instantie met een gedateerd wereldbeeld wil de rekening niet betalen. De overheid moet deze geluiden negeren. De vader is niet meer de man die alleen op zondag zijn gezicht liet zien, om even het vlees te komen snijden. De vader is onmisbaar in een gezin.