Stront aan de Turkse knikker

Eind vorig jaar schreef ik vol enthousiasme over de Turkse voetbalcompetitie; het speelniveau werd steeds beter en een toenemend aantal sterren trok naar het land. Die cosmetische verbetering leek een afrekening met het verleden, dat zich vooral laat kenmerken door zaken als matchfixing, financieel wanbeleid en sportieve vernederingen in de Europese competities.

Eerlijk is eerlijk, het nieuwe seizoen begon hoopvol, en dat kwam niet alleen door de traditionele topclubs (Galatasaray, Fenerbahçe en Be?ikta?), maar ook een bescheiden ploegje als Antalyaspor, afkomstig uit de stad die vooral bekend is dankzij luxe all-in resorts –  zorgde met de transfer van Samuel Eto’o voor veel spektakel in de Süper Lig.

Hoewel de meeste stadions in Turkije dikwijls leeg blijven vanwege een ingewikkeld registratiesysteem om aan kaartjes te komen, waren de eerste wedstrijden aanvankelijk best nog wel om aan te zien – er gebeurde altijd wel iets wat ik op Twitter wilde zetten, of doorstuurde aan een bevriende sportjournalist, een beetje vervuld met trots dat de Turkse competitie eindelijk normaal werd. Het was echter meer wensdenken dan realiteit.

Naarmate het seizoen vorderde, ontstonden er steeds meer incidenten op en naast het veld, in Europa gooiden de ploegen geen hoge ogen en tot overmaat van ramp voltrok zich dit weekend een dieptriest incident tijdens het duel Trabzonspor - Fenerbahçe. Een doldwaze supporter van de thuisploeg stormde het veld op en schopte en stompte de vijfde assistent van de scheidsrechter in elkaar, waarna de wedstrijd terecht werd gestaakt. De beelden staan op YouTube en gaan momenteel heel de wereld over, met het gevolg dat de Turkse voetbalcompetitie wederom flink aan reputatieschade lijdt, met alle gevolgen van dien.

De clubbesturen bestaan uit machtswellustelingen, die de sympathie van supporters willen verkrijgen met ondoordachte transfers, zonder rekening te houden met wat de komst van al die uitgerangeerde topspelers betekent voor de ontwikkeling van het eigen talent van de jeugdopleiding, waarin ook veel wordt geïnvesteerd. Ze stoppen hun energie en aandacht vooral in het binnen harken van spelers met een roemrucht verleden.

En hoewel de voorzitters met geld blijven smijten, vaak als ze het niet eens écht bezitten, onderschatten ze kennelijk stuk voor stuk de invloed van grote malversaties op de uitstraling van hun eigen competitie. Het probleem wordt onderkend, maar niet verholpen.

Er is een groot organisatorisch gezwel. De bond is bijvoorbeeld niet in staat om tenenkrommende misdragingen van hooligans definitief de kop in te drukken.

Waardoor dit komt? Een sterk staaltje amateurisme. Terwijl wij hier in Nederland een masterplan maken om het niveau van onze vaderlandse competitie op te krikken, worstelen ze in Turkije nog met basale zaken als veiligheid en financial fairplay. Daarnaast dragen de politieke spanningen in het land en de dreiging van terroristisch gevaar ook niet bepaald bij aan de marktwaarde van de Turkse competitie. Veel toppers zullen deze zomer eerder voor een avontuur in het Midden-Oosten kiezen, Dubai of Qatar, dan zich aan te sluiten bij een club uit bijvoorbeeld Istanbul. Het fundamentele probleem dat de ontwikkeling van de Süper Lig frustreert, ligt misschien niet eens in de verschillende organisaties, maar simpelweg in de mentaliteit van de mensen met macht. Ik weet het: dat is een generalisatie van de bovenste plank. Maar daarom niet minder waar.

Özcan Akyol