Fijn bericht in deze donkere dagen: we gaan eraan. Allemaal. Hoe en wanneer, dat weet niemand. Dat weerhoudt Hollywood er niet van om ons aan de lopende band afschuwelijke apocalypsen voor te schotelen. Moeten we inderdaad vrezen voor invasies van aliens, fatale virussen, kwaadaardige robots en verwoestende overstromingen? We vroegen het aan vier verschillende wetenschappers.
Bedreiging 1: aliens en kometen
Wetenschapper: prof. dr. Bert Vermeersen, hoogleraar Planetaire Exploratie bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, TU Delft
In films als Independence Day en War of the Worlds worden we belaagd door kwaadaardige aliens. Dat is onzin, toch?
Uitsluiten kunnen we niets, maar de kans erop is uitermate miniem. Er is geen ruimteorganisatie of overheid die hier serieus rekening mee houdt. Dat wil niet zeggen dat er geen buitenaards leven bestaat. We achten de kans groot dat er leven is op Europa en dan bedoel ik niet het continent, maar een van de ijsmanen bij Jupiter. Dat zullen geen monsters zijn. Het gaat om heel elementair leven.
Zijn er meer aanwijzingen voor buitenaards leven?
Volgens een theorie van de Engelse astronoom Fred Hoyle is het leven niet op aarde ontstaan. Het is hier slechts verder ontwikkeld. Als dat klopt, dan zijn mensen dus zelf aliens. In een meteoriet die op Antarctica is gevonden denkt men een fossiel te hebben aangetroffen dat een virus zou kunnen zijn. Een virus is een vorm van leven. Het zou er ook op aardse wijze in terechtgekomen kunnen zijn. Daar zijn de geleerden het nog niet over eens.
Dat klinkt een beetje als The Invasion, waarin een ruimtevirus op aarde neerdaalt.
Er zijn wetenschappers die denken dat een ziekte als griep een buitenaardse herkomst heeft. Die kans lijkt mij persoonlijk klein, maar niet nul. We zijn daar heel voorzichtig mee. Alles wat terugkomt uit de ruimte wordt onderzocht en gesteriliseerd. In Melancholica en Deep Impact worden we verpletterd door een ander hemellichaam.
Hoe reëel is die kans?
Dat is veel realistischer dan een alien-invasie. Een paar jaar geleden is er nog een object neergekomen in Rusland. Begin vorige eeuw had je de Toengoeska-explosie in Siberië. In een omtrek van tientallen kilometers lagen alle bomen plat. Waarschijnlijk door het ontploffen van een buitenaards object. Dat waren minivarianten van wat er 66 miljoen jaar geleden is gebeurd, toen de dinosauriërs uitstierven.
Kan zoiets als met de dinos nog eens gebeuren?
Zoiets gebeurt misschien eens per honderd miljoen jaar. Tegenwoordig wordt de hemel 24 uur per dag in de gaten gehouden. We hebben het heel goed in kaart. Een voordeel: de aarde is ontzettend klein. Het meeste vliegt langs ons heen.
En als er een grote komeet op ons afkomt, dan blazen we hem toch gewoon op?
Deed Bruce Willis in Armageddon ook. In de buurt van Mars heb je een dubbelastroïde, een hemellichaam waaromheen een kleiner lichaam draait. Er worden plannen gemaakt om de kleinere astroïde uit zijn baan te leiden, als oefening voor het geval het echt nodig is. Het is een samenwerking tussen ESA en NASA; er zijn heel veel mensen bij betrokken. We zijn niet aangewezen op een enkele held als Bruce Willis., hoe aantrekkelijk dat beeld misschien ook is.
Tekst: Klaas Knooihuizen