'Een rechtsstaat functioneert alleen als er een grens is aan selectieve verontwaardiging'

Open brief van columnist Leon Verdonschot aan burgemeester Femke Halsema van Amsterdam.

Leon Verdonschot

Beste Femke Halsema,

U krijgt vast vele brieven sinds uw burgemeester van Amsterdam bent. Alle gezagsdragers worden overspoeld met post, want vrijwel iedereen wil iets gedaan krijgen van het gezag, of iets ongedaan. Ik vraag me af of er tussen die bergen brieven veel zitten die net zo pathetisch zijn als die van Carool Rijnierse uit Nieuwkoop, die een brief schreef omdat haar 17-jarige zoon door de ME zou zijn mishandeld voor de wedstrijd Ajax-Juventus.

De brief begint met de constatering dat het ‘niet niks is om in de schaduw van Eberhard van der Laan te beginnen’. Het blijkt het startschot van een drietrapsraket: ‘Niet getreurd, ook hij had een lastige start bij de supporters van Ajax. Er is dus hoop.’ Wat moet er opgelucht adem zijn gehaald in de Stopera na deze laatste zin. Godzijdank, er is hoop. Straight outta Nieuwkoop.

Vervolgens legt Carool Rijnierse omslachtig uit wat het supportersritueel is dat door de ME zo bruut werd onderbroken: ‘Om uw geheugen op te frissen. Entrada is het Italiaanse woord voor entree. Het is een soort warming-up voor supporters om steun te betuigen aan hun club en de spelers.’ Om uiteindelijk te betogen dat haar zoon de vleesgeworden onschuld is, en ik geloof ook erelid van de padvinders, drager van drie deugmensmedailles en mantelzorger voor heel Nieuwkoop. Al die onschuld werd kapotgeslagen door de lange lat van de ME, in opdracht van Femke Halsema, die vanuit haar ambtswoning met een joystick iedere ME’er aanstuurt. En die zoon, die ‘wordt al drie achtereenvolgende nachten gillend wakker’.

Dat had ik ook, na die brief. Helemaal hilarisch werd het toen Het Parool iets later onthulde dat die zoon helemaal niet in de buurt van die wedstrijd had mogen zijn: hij had een stadionverbod. Dat stond gek genoeg niet in die brief. Perdita di memoria is de Italiaanse term voor geheugenverlies. Maar volgens de brievenschrijfster had ze het stadionverbod bewust weggelaten: ‘Het één heeft niets te maken met het ander.’

Ik vond dat van een fascinerende logica. Je krijgt wegens misdragingen een straf, waar je je niet aan houdt. Had je dat wel gedaan, dan was je nu niet gillend wakker geworden. Maar het één heeft niets met het ander te maken.

Er loopt inmiddels een onderzoek naar het politieoptreden. Daar zullen dan vast goede redenen voor zijn. Een rechtsstaat functioneert alleen als de verdedigers ervan zichzelf aan de regels houden. Maar een rechtsstaat functioneert ook alleen als er een grens is aan selectieve verontwaardiging. Ander krijg je anarchia. Dat is Italiaans voor anarchie.