'Waarom mag de tabaksindustrie zelf bepalen hoeveel gif er in sigaretten zit?'

Hoe wordt overheidsbeleid gemaakt? Ik heb zelf in een grijs verleden bestuurskunde gestudeerd, dus ik dacht het te weten, maar eerlijk gezegd had ik geen flauw idee dat het in Den Haag en Brussel werkt zoals het werkt.

Aan het eind van vorig jaar lieten twee tv-programma’s zien hoe in en in verrot de praktijk van de beleidsvorming is. In de 2Doc Beerput Nederland zagen we hoe voor milieudelicten veroordeelde bedrijven meebeslissen over ons milieubeleid. Een bedrijf dat door de rechter voor het dumpen van gif is veroordeeld, mag zodoende meebepalen hoe de wet- en regelgeving binnen de chemiesector eruit ziet. Zo kan het gebeuren dat een chemiebedrijf met een strafblad zelf mag aangeven hoe vaak ze de milieu-inspectie over de vloer wil hebben? Vier keer per jaar? Nee joh, doe maar één maal.

Radar Extra onthulde hoe lobbyisten een stevige vinger in de pap hebben in het vormgeven van het overheidsbeleid in de tabaksindustrie. Zo worden tabaksproducenten uitgenodigd om mee te praten over Europese wet- en regelgeving, en bestaat de commissie die in Brussel nieuw beleid voorstelt in meerderheid uit lobbyisten van bedrijven uit die sector. Concreet mogen die bedrijven dus zelf bepalen hoeveel giftige stoffen er in sigaretten mogen zitten. Maar die giftige stoffen moeten dan toch op de verpakking vermeld worden? Welnee, ook daar hebben diezelfde lobbyisten een stokje voor gestoken.

Het zijn twee voorbeelden van hoe bedrijven op schoot zitten bij de overheid, en dat is hartstikke fout. Zonder al te betuttelend te zijn, kan de overheid best zelf beleid maken, zonder beleidsbepalers uit de markt te halen. Ik hoop in 2018 op een lobby tegen de lobby.