'Het is een misverstand dat politiek en entertainment los van elkaar staan'

Beste Sean Spicer,

Het is een fragment dat nog jaren zal worden herhaald. Tijdens de uitreiking van de Emmy’s, de belangrijkste Amerikaanse televisieprijzen, zei presentator Stephen Colbert op een gegeven moment dat hij geen idee had hoeveel mensen op dit moment eigenlijk keken. Waarop hij vroeg: ‘Heb jij enig idee, Sean?’ En toen kwam je op, achter een rijdend katheder, hetzelfde model van waarachter je maandenlang in de naam van president Trump de ene leugen na de andere op de Amerikaanse en verdere wereldbevolking hebt losgelaten. En nu hier, op dit podium, maakte je een knipoog naar een van de beroemdste onder die leugens, door te zeggen: ‘This will be the largest audience to witness an Emmys, period, both in person and aroud the world.’ Je letterlijke tekst over de inauguratie, nu over de Emmy’s.

Ik moest keihard lachen, net zoals zichtbaar alle aanwezigen. En tegelijk vond en ik vind het nog steeds verwarrend, eveneens zoals zichtbaar voor vele aanwezigen.

Natuurlijk, fictie en werkelijkheid lopen continu door elkaar. In dezelfde week dat jij bij de Emmy’s verscheen, werd een locatiescout vermoord die in Mexico op zoek was naar opnamelocaties voor het nieuwe seizoen van Narcos. Je zou dus dadelijk een deels fictieve serie kunnen maken over de waargebeurde moord op een man die een deels fictieve serie voorbereidt gebaseerd op een waargebeurde drugsoorlog.

Een paar dagen daarvoor zag ik op social media berichten langskomen over mediafenomeen Marianne Zwagerman, die zou hebben getwitterd ‘Je hóeft niet op een eiland te wonen waar eens in de zoveel jaar een orkaan alles verwoest.’ Ik moest er hard om lachen, omdat ik ervan overtuigd was dat het hier een parodie betrof, een kritiek op het doorgeslagen denken over eigen verantwoordelijkheid. Maar het bleek echt. Of althans, de tweet bleek echt te bestaan, en inderdaad verstuurd door Zwagerman. De parodie bleek dus niet de tweet, maar de vrouw zelf.

Verwarrend. Net zoals jouw act. Het was een parodie op jezelf. Maar het ingewikkelde is: je wás al een parodie op jezelf. Het is vervreemdend om jou nu in een andere context en setting diezelfde tekst te zien herhalen, maar die tekst was in de originele context en setting al bijna te vervreemdend om te bevatten. Het getuigt van zelfspot, absoluut. Maar ook alleen maar van zelfspot. Je hebt nooit verantwoording afgelegd of spijt betuigd: je herhaalt gewoon je rol, maar nu als clownsact, wij lachen er hard om, en dat was het dan kennelijk. Vergeten en vergeven, want weggelachen.

Misschien neem ik het allemaal veel te serieus, dat kan ook. Misschien werkt het gewoon zo. Als Trump je salaris betaalt, herhaal je wat Trump zegt. En als hij je salaris niet meer betaalt, maak je dat zelf weer belachelijk. Misschien zou Mohammed Saïd al-Sahaf, de Iraakse minister van Informatie tijdens Saddam, anno 2017 gewoon de Oscars kunnen presenteren, met een paar grappige herhalingen van zijn oude teksten. Aangekondigd door Joseph Goebbels, die al dansend zijn ‘The truth is the greatest enemy of the State’ zou herhalen, met een aangezet Allo Allo!-accent.

Misschien heb ik er ondanks mijn lach toch ergens moeite mee, omdat ik denk dat het hier over politiek gaat en niet over entertainment. Dat is dus het misverstand: dat ik denk dat die los van elkaar staan.