'Alles aan de Canta is camp, cult én typisch Nederlands'

Beste Canta Club Nederland,

Gecondoleerd.

Dit was het dan. De Canta, het meest merkwaardige voertuig van Nederland, is overleden. Producent Waaijenberg Mobiliteit, feitelijk de grootste autofabrikant van Nederland, stopt met de productie.

Alles aan de Canta is niet alleen camp en cult, maar ook Nederlands.

Alleen al de breedte van de auto: 1.10 meter, terwijl op een fietspad maar voertuigen tot 1 meter zijn toegestaan. Dus kwam er speciaal voor de Canta een soort gedoogmaatregel: een fiets is 55 centimeter breed, en twee fietsen naast elkaar mogen, dus toen mocht een Canta ook.

Want een Canta mag op het fietspad. Op de weg. Op de stoep. Een Canta mag overál. Ik woon in Amsterdam en ik heb Canta’s geparkeerd gezien op plekken waar ik als voetganger niet eens zou durven stílstaan. Ik heb een Canta pal tegen het monument op de Dam zien staan, en recht voor de hoofdingang van Centraal Station. De hele binnenstad zou worden ontruimd als je daar een ander voertuig zou neerzetten, maar de combinatie van een Canta en explosieven werkt kennelijk bij de politie net als bij mij alleen maar op de lachspieren.

Ik zie wel vaker toeristen in Amsterdam met open mond kijken naar iets typisch Nederlands dat ze voor het eerst zien, maar nooit heb ik Japanse toeristen zo verbijsterd zien staren naar een object als naar een Canta toen er een voor het station stond. De eerste Nederlandse auto die ze zagen, en het was een koekblik. Ik schrok me zelf ooit rot toen ik op mijn fiets voor een stoplicht achter een Canta stond, half in gedachten naar de auto staarde en twee kinderen me door het achterraam recht aankeken. Ik leerde toen dat er viér mensen in gaan, als je maar wil. Zoals bij recordpogingen ook 19 mensen in een telefooncel passen.

Waren al die vier mensen gehandicapt? Ik meende van niet, en dat was het andere Nederlandse element van de Canta: het was een verzameling goede bedoelingen op vier wielen. Een nieuwe Canta mocht alleen worden gekocht door mensen met een handicap. Vandaar dat aan de auto zélf eigenlijk geen beperkingen meer werden opgelegd, onder het motto: die mensen hebben het al moeilijk genoeg. Maar ja. Zoals ook iedere nieuwe BMW 3-serie ooit een tweede leven krijgt als afragbak, zo kon íedereen een tweedehands Canta kopen. En er spoilers op zetten, stickers op plakken en ’m recht voor iedere deur van iedere winkel parkeren. Vaak genoeg zag ik mensen uit een Canta stappen die weinig extra leken nodig te hebben dan wat meer lichaamsbeweging. Ik heb Canta’s fietsers zien afsnijden en voetgangers op een haar na zien raken. Maar ja. Wie gaat er nou schelden op de bestuurder van een soort gehandicaptenautootje?

Nu is het dus over, en zal de Canta langzaam verdwijnen van de Nederlandse fietspaden en wegen, zoals ooit de Trabantjes van de Oost-Duitse snelwegen. Die werden daarna nog een decorstuk van U2, en een voertuig waarin je tegenwoordig ‘safari’s’ kunt maken door Berlijn. Dus daarop is het wachten: de Canta Comeback.