Een ode aan 'El Loco' en zijn scorende discipelen

Vandaag is het twintig jaar geleden dat de Colombiaanse doelman René Higuita op Wembley tijdens een oefeninterland tegen Engeland een bal redde met zijn befaamde 'scorpion kick'. Tijd voor een ode aan deze onmetelijk grote held, die groot werd door een krankzinnige manier van keepen en niet voor niets 'de gek' werd genoemd.

https://www.youtube.com/watch?v=TRj3dKKp9tI

Atlético Nacional

Na een slap schot van de Engelse middenvelder Jamie Redknapp ziet Higuita de kans schoon om de door hem bedachte 'Escorpión' in een officiële wedstrijd uit te voeren. Zwevend in de lucht trapt hij de bal met zijn hakken - als een schorpioen - uit het doel. YouTube en social media bestaan nog niet, maar de beelden gaan viral.

"Ik heb een heel repertoire aan capriolen, maar ik plande ze nooit voor een wedstrijd. De afzwaaier van Redknapp was toevallig de bal waar ik al vijf jaar op wachtte", zegt Higuita in 2012 tegen het Spaanse El Mundo. Een dubieus statement, te weten dat hij tijdens de warming-up van de oefeninterland zijn kunstje al vier à vijf keer had geoefend. Hebben we niet gezien. "Dit is mijn nalatenschap, over honderd jaar herinneren mensen me nog steeds om dit moment." Maar zijn echte hoogtepunten liggen dan al lang achter hem.

Narcosvoetbal

Higuita begint zijn carrière in het Medellín van drugsbaron Pablo Escobar. Terwijl de drugsbaron zijn imperium aan het opbouwen is, doorloopt de excentrieke doelman alle jeugdteams van Atlético Nacional. Na een een jaar in Bogota, waar hij als doelman rijpt bij Millonarios FC, keert Higuita in 1986 terug als eerste doelman in de hoofdmacht van Atlético Nacional. Inmiddels gebruikt voetballiefhebber Escobar de club om geld wit te wassen.

De drugsbaron haalt grote Zuid-Amerikaanse voetballers naar Colombia en zorgt ervoor dat de grote talenten bij zijn favoriete club gaan spelen. Het ontstaan van 'narcosvoetbal' is een feit. Gloriejaren voor Atlético Nacional, en het gehele Colombiaanse voetbal, breken aan. Zo wint Atlético Nacional in 1989 als eerste Colombiaanse club de Copa Libertadores, de Zuid-Amerikaanse tegenhanger van de Champions League. De finale wordt beslist op strafschoppen. Higuita vervult een glansrol en is met twee gestopte pingels de gevierde man.

Lees ook: Column Özcan Akyol: Stoethaspels runnen KNVB

De vliegende keeper, die door zijn riskante acties en scorend vermogen al snel 'El Loco' (de gek) wordt genoemd, wint daarnaast twee landstitels, iets wat de club daarvoor nog maar vier keer heeft meegemaakt. Op zijn hoogtepunt vertrekt de Colombiaan voor een, zo blijkt al snel, mislukt avontuur naar Spanje, waar hij doelman wordt van Real Valladolid. "Voor Europa was ik te risicovol. Daar telt nou eenmaal alleen het resultaat", verklaart hij in een interview met FIFA.com.

Na één seizoen in de Primera División keert Higuita terug naar zijn oude nest. Weer met succes. In 1995 haalt hij met Atlético Nacional opnieuw de finale van de Copa Libertadores, die ditmaal verloren gaat tegen het Braziliaanse Gremio. Maar in de halve finale heeft Higuita zich al onsterfelijk gemaakt, door uit een vrije trap de beslissende goal te scoren. De tv-commentator is nog steeds niet bij stem.

https://www.youtube.com/watch?v=JWnjs_nHWxw

Roger Milla

Buiten Zuid-Amerika maakt de wereld voor het eerst kennis met Higuita tijdens het WK 1990 in Italië. Hij valt op door zijn haardos en onorthodoxe spel. 'El Loco' komt  uit tot de middellijn, voetbalt mee, maakt solo's. Nog nooit vertoond op een WK.

Colombia wordt achter Duitsland en Joegoslavië derde in de poule, maar behoort tot de beste nummers 3 en bereikt daardoor de achtste finale. Daar wacht het Kameroen van al zo'n held, Roger Milla. Een totaal onnodige actie speelt in deze spannende wedstrijd een sleutelrol. 'Der Scharlatan', zoals de Duitse commentator Higuita noemt, verspeelt rond de middencirkel de bal aan Milla, die hem daarna kinderlijk eenvoudig kan binnenschuiven.

"Veel mensen herinneren me naast de 'scorpion kick' om één ding: de goal van Roger Milla. Maar in Colombia zijn ze nog steeds trots op ons team in 1990 en mijn manier van keepen."

https://www.youtube.com/watch?v=tT790tEixVA

In 1994 zou 'El Loco' onder normale omstandigheden ook weer onder de lat staan tijdens het WK in Amerika, maar dat loopt even wat anders. Sinds 1991 gaat de doelman regelmatig op bezoek bij de luxe gevangenis van Pablo Escobar. Hij verklaart openlijk bevriend te zijn met de drugsbaron en in 1993 belandt Higuita zelfs zeven maanden in de gevangenis. Hij zou betrokken zijn geweest bij een ontvoering door het drugskartel. De doelman raakt niet meer op tijd fit voor het WK, het toernooi waar zijn landgenoot Andrés Escobar wordt doodgeschoten na een eigen goal tegen de Verenigde Staten.

'Neusje' voor de goal

Higuita gaat nog lang door met keepen. Bij Deportivo Pereira speelt de doelman in 2008 pas zijn laatste wedstrijd. In de laatste jaren van zijn carrière combineert hij het voetbal met een losbandige levensstijl. In 2002 wordt hij na een dopingtest betrapt op het gebruik van cocaïne, wat hem een korte schorsing oplevert. Twee jaar later wordt hij om dezelfde reden een jaar lang geschorst.

Kan de beste overkomen, vooral als je in Colombia woont en geld hebt. Onthoud liever zijn onnavolgbare capriolen. En, niet te vergeten, de goals. In zijn carrière treft Higuita 41 keer doel, waaronder acht goals voor het nationale elftal. Daarmee staat hij op nummer vier in de top 5 meest scorende doelmannen ooit. "Ik wil herinnerd worden als een normaal mens. Iemand die fouten maakte, maar ook goede dingen deed", aldus 'de gek'.

Lees ook: 'Ik snuif niet meer, de kwaliteit is tegenwoordig allemaal kut'

Top 5 meest scorende keepers aller tijden

5. Johnny Vegas Fernandez (Peru) 

Deze Peruviaanse doelman begon zijn carrière in 1997 en is officieel nog niet gestopt. Hij scoorde in totaal veertig keer; 31 strafschoppen en negen vrije ballen.

4. René Higuita (Colombia)

41 goals, waarvan het leeuwendeel uit een vrije trap of penalty.

https://www.youtube.com/watch?v=cr7-1El6SOk

3. Dimitar Ivankov (Bulgarije)

Deze Bulgaarse doelman, die zijn carrière begon in 1995, is nog in dienst bij het Turkse Bursaspor. In zijn carrière scoorde hij 42 keer. Zijn grootste moment van glorie was zijn rol als doelman van Kayserispor in het winnen van de Turkse cup in 2008. In dat toernooi stopte hij acht strafschoppen en scoorde er zelf twee.

2. Jose Luis Chilavert

Deze Paraguayaanse volksheld is de enige keeper ooit die een hattrick maakte. Ook scoorde hij een keer een vrije trap van eigen helft (video). In totaal maakte hij 62 goals in zijn carrière.

https://www.youtube.com/watch?v=74pw9zM4EaY

1. Rogerio Ceni - Brazilië

De absolute eindbaas in dit rijtje. Ceni scoorde in zijn carrière 109 goals. 59 vrije trappen en vijftig strafschoppen.

https://www.youtube.com/watch?v=rXN5MzVjvdM