Bijles van Marith: de hel die haaruitval heet

Mannen worden mooi oud. Vrouwen niet. Natuurlijk, er zijn uitzonderingen. Maar over het algemeen gezien hebben vrouwen pech. Bij ons staan rimpels niet charismatisch, zijn grijze lokken niet sexy. Wel hebben we één ding op jullie voor: we worden niet kaal.

Mijn ex T. (30) is geobsedeerd door zijn steeds verder terugtrekkende haarlijn. Zijn hoofd kaalscheren is geen optie. Met halflang haar ziet hij er leuk uit, zonder zal de rare vorm van zijn schedel ineens zichtbaar worden, om maar niet te spreken over zijn oren. Daarom reist hij stad en land af, op zoek naar de beste middelen. Koopt zich suf aan kwakzalverij en wordt met de dag kaler, moedelozer. Bij mij rees de vraag: kan je dan helemaal niks doen om je haar te redden?

Geen drugs

Er zijn maar weinig mannen die de traumatiserende ervaring van haarverlies bespaard blijft. Dat maakt kaalheid niet minder gevreesd. Veel mannen maken zich al ver voor het proces van verval optreedt zorgen over hun hoofdhaar. Zeker als familieleden haarloos door het leven gaan. Deze angst is niet ongegrond. Een kaal hoofd is erfelijk en kan door beide ouders worden overgedragen. 90 procent van de westerse mannen heeft er genetisch aanleg voor en 80 procent wordt uiteindelijk helemaal of gedeeltelijk kaal.

In de tijd dat T. ongeveer net zo verantwoord leefde als Amy Winehouse verloor hij al lokken als het buiten waaide. Toen hij stopte met drugs zat zijn doucheputje niet langer dagelijks tot aan de nok toe vol met zijn geliefde haar. Hij gelooft er daarom heilig in dat een gezonde levensstijl het proces van kaal worden vertraagt. Dat klopt ook, enigszins. Erge stress kan ervoor zorgen dat je haar sneller uitvalt, net als serieus gebrek aan ijzer. Zet dus vooral geregeld vis, spinazie en ijzerrijk vlees op tafel. Jammer genoeg is het niet zo dat je die weelderige bos houdt tot aan je dood als je maar gevarieerd eet, en genoeg rust neemt. Het is eerder uitstel van executie.

Erectiestoornissen

Je wordt doodgegooid met middelen die pretenderen kaalheid te bestrijden. Dure shampoos, pillen en crèmes. Studies laten een minuscule daling van het aantal uitgevallen haren zien, bij fanatiek gebruik van het spul dat bij de drogisterijen ligt. Het effect is dus verwaarloosbaar. Ik raad je dan ook zeker af je zuurverdiende geld uit te geven aan vage goedjes. Vroeger was het zo dat je berusting moest vinden in je lot. Haarverlies hoorde nou eenmaal bij ouder worden. Vandaag de dag bestaan er middelen tegen haarverlies waarvan de werking bewezen is. Zo is uit wetenschappelijk onderzoek gebleken dat Minoxidil - oorspronkelijk een bloeddrukverlager - de haarwortels sterker maakt, en haaruitval vertraagt. Jammer genoeg alleen niet erg veel. In het beste geval heb je een paar jaar langer haar op je hoofd, en daarvoor moet je het spul, een lotion, tweemaal daags opsmeren. Een prijzige onderneming; een flesje Minoxidil kost zo'n 40 euro voor 180 milliliter.

Alle beetjes helpen, maar een langetermijnoplossing is het niet. Dan kan je beter finasteride gebruiken. Pillen die worden voorgeschreven door artsen bij een vergrote prostaat en bij kaalheid. Als je dagelijks finasteridepillen slikt (één euro per stuk) merk je in ongeveer drie tot zes maanden dat je haar teruggroeit. Je moet de medicijnen – met hormonen – wel voor de rest van je leven blijven innemen, als je stopt word je weer net zo kaal. Je haar krijg je misschien terug met finasteride, maar je kan wel iets anders kwijtraken: je libido. Uit een studie bleek dat ongeveer twee procent van de finasteridegebruikers last kreeg van erectiestoornissen en weinig tot geen zin meer had in seks. De kans is erg klein dat jou dit overkomt, maar vraag je wel af of dit het je waard is.

Een eindig donorgebied

Dan resten je nog twee opties. Eén: de natuur zijn gang laten gaan en je kaalheid omarmen (scheer je haar dan in godsnaam meteen helemaal af zodra er gaten ontstaan, niks zo erg als een man die zijn kaalheid denkt te verdoezelen met gel en een kam). Twee: een haartransplantatie. Zo’n duizend tot tweeduizend goed werkende haarzakjes – afhankelijk van de probleemzone – worden dan weggehaald van het achterhoofd en aangebracht op de kale plekken. Dat kost al snel drieduizend euro. Maar dan heb je wel weer haar – iets dat veel vrouwen fijn vinden – en hoef je niet dagelijks middeltjes te gebruiken. Voor zolang het duurt althans, want ook de haartransplantatie is geen definitieve oplossing.

Als de gaten op de bovenkant van je achterhoofd opgevuld zijn, kunnen je inhammen ineens in rap tempo aan volume verliezen. Zo blijf je bezig. Nog een nadeel: het donorgebied – waar de gezonde haren groeien – zal steeds dunner worden, en kan niet oneindig gebruikt worden voor de transplantaties. Het spijt me je teleur te moeten stellen, maar het ideale reddingsmiddel bestaat dus niet. Nog niet, althans.